HTZ — zastępcza terapia hormonalna na menopauzę

Czas czytania: 4 min.

HTZ, czyli zastępcza terapia hormonalna, może zostać zalecona, gdy objawy menopauzy są u kobiety na tyle nasilone, że utrudniają codzienne funkcjonowanie. Jak działa HTZ? Z jakimi zagrożeniami może się wiązać? Kiedy lekarz może odmówić przepisania zastępczej terapii hormonalnej na menopauzę? Podpowiadamy.

Menopauza — co to jest?

U każdej kobiety wskutek starzenia się organizmu dochodzi do stopniowego zaniku miesiączkowania, obniżenia produkcji żeńskich hormonów płciowych oraz finalnie — wygaszenia funkcji jajników. Właściwa menopauza to ostatnia miesiączka w życiu kobiety, natomiast klimakterium to szereg zmian w organizmie, które poprzedzają menopauzę.
W jakim wieku obserwuje się pierwsze objawy menopauzy? Najczęściej okres okołomenopauzalny przypada na wiek pomiędzy 45 a 55 lat. Natomiast symptomy menopauzy mogą się różnić, w zależności od indywidualnych cech organizmu. Najczęściej należą do nich:

• coraz rzadsze miesiączkowanie,
• gwałtowne zmiany nastroju,
• nadmierna suchość pochwy,
• nocne poty,
• spadek samooceny,
• uderzenia gorąca,
• zaburzenia libido.

HTZ — co to jest?

W sytuacji, kiedy objawy menopauzy są na tyle nasilone, że utrudniają codzienne funkcjonowanie, może zostać wdrożone HTZ. Co to takiego? To skrót od hormonalnej terapii zastępczej, czyli stosowania określonych dawek hormonów, których produkcja ustaje w okresie okołomenopauzalnym oraz po menopauzie.
Zastępcza terapia hormonalna (terapia HTZ) ma na celu uzupełnić niedobory estrogenu. Najczęściej wykorzystuje się w niej leki zawierające estradiol oraz progestagen lub skoniugowane estrogeny i bazedoksyfen. Celem kuracji hormonalnej jest załagodzenie objawów menopauzy i co za tym idzie, poprawa jakości życia kobiety w wieku okołomenopauzalnym. Wykaz leków stosowanych w HTZ można znaleźć w aktualizowanych na bieżąco bazach leków oraz rejestrach produktów leczniczych.

HTZ — czy działa?

Liczne badania naukowe dowiodły, że hormonalna terapia zastępcza wpływa korzystnie na jakość życia kobiety będącej w okresie okołomenopauzalnym. Dzięki HTZ można załagodzić większość objawów menopauzy, w tym symptomy naczynioruchowe (takie jak np. uderzenia gorąca czy nadmierna potliwość), a także objawy związane z układem moczowo-płciowym (np. zaburzenia libido lub nawracające infekcje układu moczowego). Wdrożenie terapii hormonalnej zmniejsza ryzyko osteoporozy, wykazuje również korzystny wpływ w odniesieniu do układu krążenia kobiety w wieku menopauzalnym, chroniąc przed chorobami serca.

Dostępne warianty

Pojemność: 300 ml

Żel do higieny intymnej Hydro Natural 300 ml

Cena 1 opak. 9,74 zł Cena 10 opak. 9,41 zł

POLSKA MARKA

Chusteczki nawilżane do higieny intymnej Bella Medica 20 szt.

Cena 1 opak. 5,76 zł Cena 22 opak. 5,67 zł

POLSKA MARKA

Dostępne warianty

Pojemność: 150 ml

Pianka do higieny intymnej z biokompleksem lnianym Eva Natura Pure 150 ml

Cena 1 opak. 8,43 zł Cena 7 opak. 8,30 zł

PROMOCJA

POLSKA MARKA

Dostępne warianty

Ilość sztuk: 20 szt.

Chusteczki nawilżane do higieny intymnej Seni Care Inti+

Cena 1 opak. 6,11 zł

PROMOCJA

POLSKA MARKA

Dostępne warianty

Pojemność: 150 ml

Pianka do higieny intymnej z prebiotykiem Eva Natura Pure 150 ml

Cena 1 opak. 8,43 zł Cena 7 opak. 8,30 zł

PROMOCJA

POLSKA MARKA

Dostępne warianty

Pojemność: 300 ml

Płyn do higieny intymnej Bella Control Discreet

Cena 1 opak. 12,35 zł Cena 4 opak. 11,91 zł

POLSKA MARKA

Hormonalna terapia zastępcza — jak długo stosować?

Terapię hormonalną rozpoczyna się po zauważeniu pierwszych objawów menopauzy. Kobieta powinna pozostawać w czasie terapii pod stałą opieką lekarza i to do lekarza należy decyzja, jak długo stosować HTZ. Zazwyczaj nie jest zalecane, aby przyjmować hormony dłużej niż przez 5 lat.

HTZ — kiedy zaczyna działać?

Pierwsze efekty HTZ można zaobserwować już po kilku tygodniach od wdrożenia terapii. Natomiast pełny spodziewany efekt następuje zwykle po 3 miesiącach. Kobieta, która zastanawia się nad wdrożeniem tej metody, powinna zapytać lekarza o HTZ. Opinie pacjentek, które już stosują hormonalną terapię zastępczą nie wystarczą jednak do podjęcia decyzji, wskazana jest również ocena indywidualnych wskazań oraz przeciwwskazań medycznych do stosowania HTZ.

Hormonalna terapia zastępcza — cena

Jeśli chodzi o koszty hormonalnej terapii zastępczej, cena kształtuje się na poziomie od 10 do 40 złotych miesięcznie, w zależności od tego, jaki rodzaj preparatu zostanie przepisany oraz ile wynosi dawkowanie (decyduje o tym lekarz).

HTZ — leki czy plastry?

Kobietom, które mają ku temu wskazania medyczne, mogą zostać przepisane plastry HTZ, tabletki, żele lub ampułkostrzykawki przeznaczone do iniekcji. Wybór pomiędzy lekami HTZ a plastrami HTZ powinien zostać dokonany po konsultacji z lekarzem. Konieczna jest bowiem indywidualna ocena stanu zdrowia pacjentki, jej historii medycznej oraz ewentualnych czynników ryzyka.
HTZ tabletki są łatwe w zastosowaniu, jednak w przypadku kobiet, które mają problemy z wątrobą, nie są one zalecane. W takiej sytuacji lepiej sprawdzą się HTZ plastry, ponieważ dostarczają one hormony do krwioobiegu z pominięciem procesów metabolizmu wątrobowego.
Niezależnie od wybranego rodzaju HTZ, leki te wymagają regularnych konsultacji z ginekologiem oraz wykonywania rutynowych badań, takich jak cytologia czy badanie piersi. Dodatkowo może być wskazane także okresowe mierzenie poziomu cholesterolu i glukozy we krwi.

HTZ — skutki uboczne i przeciwwskazania

Terapia HTZ ma tylu samo zwolenników, co przeciwników. Kontrowersje, które są z nią związane, dotyczą możliwych skutków ubocznych stosowania hormonów, a także niepożądanych objawów, które mogą wystąpić, jeśli dojdzie do nagłego odstawienia HTZ.

HTZ — skutki uboczne

Jeśli chodzi o możliwe skutki uboczne HTZ, należy do nich między innymi zwiększone ryzyko wystąpienia: raka piersi, udaru mózgu, zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości płucnej.

Nagłe odstawienie HTZ

Co się dzieje po odstawieniu HTZ? Podobnie jak w przypadku innych leków hormonalnych, zaprzestanie stosowania tego typu preparatów może poskutkować gwałtownym nawrotem objawów, z powodu których były one stosowane. Nagłe odstawienie HTZ może się przyczynić również do wystąpienia innych niepokojących objawów, takich jak np. bezsenność, kołatanie serca czy też zaburzenia depresyjne, dlatego tego typu leki powinno się odstawiać stopniowo i pod kontrolą lekarza.

HTZ — przeciwwskazania do stosowania

Przeciwwskazania do stosowania HTZ obejmują:

• czynniki ryzyka udaru mózgu;
• historię raka jajnika, raka sutka lub raka endometrium w rodzinie;
• niezidentyfikowane krwawienia z dróg rodnych;
• stwierdzenie w wywiadzie poważnych chorób współistniejących (np. cukrzycy, choroby niedokrwiennej serca lub nadciśnienia);
• stwierdzenie w wywiadzie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej;
• stwierdzenie w wywiadzie zawału serca w przeszłości;
• zaburzenia krzepnięcia.

UWAGA! Artykuł został opublikowany w celach informacyjnych. Zawarte w nim informacje nie mają na celu zastąpienia indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Przed zastosowaniem się do porad medycznych zawartych w serwisie należy skonsultować się z lekarzem.

Źródła:

https://www.nhs.uk/conditions/menopause/ [dostęp: 25.05.2023 r.]
Flores, V. A., Pal, L., Manson J. E. (2021). Hormone Therapy in Menopause: Concepts, Controversies, and Approach to Treatment, Endocrine Reviews 42 (6): 720–752.