

Obrzęk limfatyczny - objawy, przyczyny i leczenie
Obrzęk limfatyczny zwany jest także “słoniowacizną”, gdyż kończyny górne lub dolne dotknięte tą chorobą mogą w skrajnych przypadkach przypominać łapy słonia. Czym spowodowany jest obrzęk limfatyczny i czy w ogóle można go leczyć? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w naszym artykule.
Czym jest obrzęk limfatyczny nóg i rąk?
Obrzęk limfatyczny jest jednym z najczęstszych schorzeń układu limfatycznego. To przewlekły zastój limfy, który objawia się nabrzmieniem rąk lub nóg. Chłonka jest płynem tkankowym, który - w zdrowym ciele - spływa do naczyń chłonnych a następnie do węzłów chłonnych. Nieprawidłowe krążenie limfy doprowadza do opuchlizny, która początkowo nie jest bolesna. Z czasem jednak limfa twardnieje, a następnie pojawia się słoniowacizna oraz duży obrzęk tkanki i skóry. Znacznie zmniejsza to sprawność kończyny, może także powodować zaburzenia równowagi. Obrzęk limfatyczny wiąże się także z powikłaniami, z których najczęstszym jest zakażenie skóry i tkanki podskórnej. U osób z tym schorzeniem może występować także rzadki nowotwór, tak zwany mięsak limfatyczny, który wyleczyć można jedynie za pomocą amputacji kończyny.
Objawy obrzęku limfatycznego
Jak już wspomnieliśmy, głównym objawem obrzęku limfatycznego jest opuchlizna w obrębie dolnych bądź górnych kończyn. Może ona dotykać jednej kończyny lub też obu. Początkowo obrzęk może być niewielki, bezbolesny. Powinien jednak zaniepokoić na tyle, by skonsultować się w tej sprawie ze specjalistą. Opuchlizna może być na przykład elementem niewydolności żylnej, którą można wyleczyć. Z czasem obrzęk staje się coraz większy. Możemy zaobserwować przy tym zakażenia skóry lub węzłów chłonnych, które potęgują opuchliznę. Ostatnim etapem jest pojawienie się słoniowacizny, która wiąże się z rogowaceniem naskórka w obszarze objętym chorobą.
Przyczyny obrzęku limfatycznego
Istnieje wiele przyczyn obrzęku limfatycznego. Może on być spowodowany wadami wrodzonymi bądź nabytymi. Dlatego obrzęk limfatyczny dzielimy na pierwotny i wtórny.
Przyczyny pierwotnego obrzęku limfatycznego
Pierwotny obrzęk limfatyczny związany jest w wadami wrodzonymi, które utrudniają bądź całkowicie uniemożliwiają odpływanie chłonki z naczyń limfatycznych. Możemy wyróżnić kilka typów pierwotnego obrzęku:
- Obrzęki sporadyczne.
- Obrzęki spowodowane zaburzeniami rozwojowymi, przy których za obrzęk odpowiada nieprawidłowe wykształcenie naczyń limfatycznych.
- Obrzęki rodzinne spowodowane chorobami dziedzicznymi, takimi jak choroba Milroya, przy której może dochodzi do obrzęku kończyny i zastoju chłonki w jelitach.
Przyczyny nabytego obrzęku limfatycznego
Nabyty obrzęk limfatyczny może być spowodowany zarówno przewlekłą niewydolnością żylną jak i operacjami, podczas których uszkodzone zostały naczynia limfatyczne. Wyróżniamy zatem następujące przyczyny:
- Obrzęki pasożytnicze.
- Obrzęki pozapalne, które są powikłaniem zapalenia skóry lub węzłów chłonnych.
- Obrzęki pourazowe, stanowiące powikłanie po urazie.
- Obrzęki jatrogenne, które występują po operacji. Częstym przykładem jest obrzęk po mastektomii.
- Obrzęki żylno-limfatyczne będące efektem przewlekłej niewydolności żylnej.
- Obrzęki stanowiące element choroby tkanki łącznej. Mogą występować sporadycznie na przykład u osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów.
Leczenie obrzęku limfatycznego
W przypadku wtórnego obrzęku limfatycznego, podstawowym działaniem jest wyeliminowanie jego przyczyny oraz chorób współistniejących - na przykład pozbycie się pasożytów czy zapalenia. Niestety pierwotny obrzęk limfatyczny nie jest chorobą, którą można całkowicie wyleczyć. Ze względu na predyspozycje genetyczne czy nieprawidłowe wykształcenie elementów odpowiadających za odpływ chłonki, chory może jedynie minimalizować objawy, by ułatwić sobie funkcjonowanie. Głównym elementem leczenia obrzęku limfatycznego jest fizjoterapia, polegająca przede wszystkim na drenażu limfatycznym. To masaż mający na celu pobudzenie aktywności naczyń limfatycznych, by umożliwić chłonce swobodny przepływ. Nie powinien on być jednak prowadzony w sposób izolowany. Aby terapia była skuteczna, lekarz powinien wprowadzić także tak zwaną kompresjoterapię. Polega ona na kontrolowanym uciskaniu miejsc objętych chorobą za pomocą elastycznych bandaży. Terapia obrzęku limfatycznego prowadzona jest przez lekarza, jednak z czasem chory może samodzielnie bandażować kończynę, korzystając z odpowiednich zestawów zawierających wszystkie elementy niezbędne do odpowiedniego kontynuowania terapii. Tego typu produktem jest na przykład Limfoset, który pozwala na wywarcie kontrolowanego ucisku na kończynę górną lub dolną. Skrajne przypadki obrzęku limfatycznego mogą wymagać zabiegu chirurgicznego, podczas którego usuwana jest część obrzęku. Przy schorzeniu konieczne jest także utrzymywanie higieny skóry w miejscu objętym chorobą, by uniknąć zakażeń, które mogą zwiększać obrzęk oraz powodować ból u chorego.
Obrzęk limfatyczny jest poważnym schorzeniem, którego nie należy bagatelizować. Pierwsze objawy powinny skłonić do wizyty u specjalisty. W przypadku obrzęku wtórnego istnieje bowiem realna szansa na wyleczenie choroby. Z kolei przy obrzęku pierwotnym możliwe jest zapewnienie choremu komfortu potrzebnego do normalnego funkcjonowania.
Pytania i komentarze
Witam, od 1,5 roku mam spuchnięta prawą nogę. Zaczęło się od spuchniętego śródstopia ale z czasem opuchlizna doszła do kolana. Byłam u dwóch angiologów ale niestety nie otrzymałam żadnej pomocy, USG żył rownież nic nie wykryło. Próbuje szukać rozwiązania u różnych lekarzy specjalistów, każdy przepisuje inne lekarstwa które nic nie pomagają. Chodziłam na rehabilitację i drenaż limfatyczny, też ślepa uliczka w leczeniu. Wyniki badań które miałam wykonywane wszystkie są w normie, jedynie z badania krwi wychodzi stan zapalny w organizmie i podwyższony kwas moczowy… gdzie mogłabym się udać, do jakiego lekarza?
Odpowiedź autora: Redakcja Bella-Handel 2022-06-17
Jest mamą syna który ma obrzęk nogi limfatyczny chciała bym prosić o pomoc do jakiego specjalisty mogę się udać robił badania i wychodzą dobrze a noga jest opuchnięta . Proszę o radę . Dziękuję z góry
Odpowiedź autora: Redakcja Bella-Handel 2022-06-10
W 2020 r. przeszłam mastektomie piersi lewej z jednoczesną rekonstrukcja. Po dwóch latach zdecydowałam się na symetryzacji piersi prawej oraz lipofiiling piersi lewej. Operacja była w tym roku 14 lutego. od 26 lutego co 7-10 dni jeżdżę na ściągnięcie płynu limfatycznego z piersi prawej. Średnio jest to około 200ml przy każdej wizycie, trzykrotnie wysyłano płyn na posiew, zawsze wynik ujemny. przez miesiąc brałam sterydy. Lekarze mówią że nie wiedzą skąd ta chłonka bo nie było ingerencji. i że jeszcze takiego przypadku nie mieli. A ja coraz bardziej się martwię. Może wy macie jakieś pomysły.
Odpowiedź autora: Redakcja Bella-Handel 2022-05-24
Bardzo ciekawy artykuł, który pomaga w leczeniu obrzęku kończyn dolnych.
Odpowiedź autora: Redakcja Bella-Handel 2022-05-12
Witam.Choruje od 4 miesiecy. Na początku złapalem zapalenie pluc .bylem lecvzony Amoxicillin 500mg ,Doxycycline 100mg oraz tabletkami steroidowymi Prednisolone 5mg tablets. Z wyczytanych wiadomosci wiem ze leczenie steroidami , dawke nalezy stopniowo zmiejszac. No niestety. tabletki skonczylem brac i po ok tygodniu moze kilka dni puzniej moje ciało spuchło.Przybrałem ok 20 kg na wadze.Mam duzy tzw brzuch piwny i nogi opuchniete. Baerdzo mnie swędzą a najmniejsze zadrapanie powoduje wyciek jakiegos płyny. Zapewne limfy. nie moge zatamowac wycieku. kiedy spie to rana wysycha ale gdy zaczynam sie poruszac praktycznie przemakam.leje mi sie po calej nodze.Dzis zauwazylem ze mam mokre majtki w pasie wiec chyba cały przeciekam. Dostalem uczulenie na całym ciele swedzące krosty jak pokrzywka. Lekarz przepisał mi lek przeciw histaminowy Fexofenadine 120 mg. Bardzo prosze o rade co robic z nogami. Prubuje chodzic ,cwiczyc ale nawet nogawki spodni mam przemoczone od wycieku
Odpowiedź autora: Redakcja Bella-Handel 2022-04-08
Od miesiąca mam problem z dłonią, jest to drugi raz w przeciągu 4 miesięcy. W obu przypadkach zaczęła mnie swędzieć prawa dłoń, następnie zaczęła puchnąć i boleć, nie jestem w stanie zgiąć palców w pięść. Palce są bardzo twarde - wrażenie jakby zatrzymał się tam płyn do granic, że aż nie ma miejsca w środku. Na dłoniach widać czerwone obrzęki i w wielu miejscach wybrzuszenia. Jak jest mi zimno w dłoń jest to do przeżycia natomiast gdy jest ciepło w nią to świąd jest nie do wytrzymania oraz dłoń jest bardziej napuchnięta. Początkowo lekarz rodzinny zdiagnozował to jako reakcja alergiczna, ale mimo wszystko z bólu wylądowałam na pogotowiu, dostałam wtedy zastrzyki oraz antybiotyki pod kątem zapalenia układu kostno-stawowego. Podziałało na miesiąc, niestety ponownie powróciło. Zrobiłam szereg badań pod kątem reumatologicznym jednakże badania wszystkie mam idealne. Aktualnie czekam na wizytę u chirurga naczyniowego, po konsultacjach alergologicznych gdy wyeliminowano alergię. Jest to straszny problem który w tym momencie utrudnia mi funkcjonowanie, gdzie jestem osobą praworęczną. Pozdrawiam
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2022-03-25
3 tyg temu mialam zabieg usuniecia czerniak zlosliwy i wezla wartownika po tygodniu w tym miejscu powstala chlonka z ktorej wycieka mi plyn mialam juz wyciaganie plynu ale nadal leci nie moge sobie poradzic pytanie: co robic aby przestał wyplywac i ile to potrwa czuje sie bardzo niekomfortowo jestem caly czas pod kontrolą chirurga - onkologa Bardzo prosze o odpowiedz
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2022-03-22
Witam. Mój 6cio miesięczny synek , po szczepieniu na pneumokoki szczepionką synflorix , dostał obrzeku nóżki , ale nie tylko uda, lecz całej. Przy tym nieruchomość oraz jej bolesność. Część objawów ustąpiła w ciągu 48h natomiast obrzek pozostał, a minął wczoraj drugi tydzien od szczepienia. Czy to może być związane z obrzękiem limfatycznym ? Proszę o pilną odpowiedź.
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2022-03-21
Mój siostrzeniec (30l) od 2lat nie je mięsa, ogólnie dobrze i "zdrowo"się odżywia i dużo ruchu/ma zdiagnozowaną cukrzycę/niestety nie wygląda na zdrowego bo ma od długiego czasu obrzęk stóp,jakiś opuchnięty na twarzy i otyłość brzuszną/robił sobie podstawowe wyniki i są dobre/mi "wygląda"na to że ma "zapchany"układ limfatyczny/jakie mogłyby zrobić badania i do kogo się udać żeby może zbadać to? pozdrawiam Beata.
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2022-01-27
.Moja Mama od kwietnia 2021 ma opuchnięte nogi.Wygląd wskazuje na problemy z limfą.Niestety na początku została postawiona mylna diagnoza,bo p.doktor oceniła zaczerwienienie i opuchliznę jako egzemę.Cztery różne maści podrażniły skórę.Stała się bardziej błyszcząca i szorstka.Przepływy żylne i tętnicze o.k Później zastrzyki w brzuch,tabletki xareltor.D-dimery w normie.Później podejrzenie tzw.Róży.Seria antybiktyków.Od miesiąca zaczyna puchnąć druga.Miała bandażowaną tą mogę,ale ból był zbyt silny.Nosi pończochy uciskowe.Ale po zdjęciu natychmiast pojawia się jeszcze większa opuchlizna.Grube wałki na stopie.Czy wrócić do bandażowania i czym złagodzić pieczenie skóry.Kupiłam aparat do drenażu limfatycznego.Jak często wykonywać ten masaż? Pozdrawiam
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2022-01-21
Od dwóch tygodni po operacji prostaty mam e brzuchu limfę 16 miligramów ostry ból brzucha czy limfa sama zniknie jak leczyć proszę o pomoc Zenon
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2022-01-03
Po konsultacji u chirurga naczyniowego usłyszałam nosić pończochy 2 stopnia i co 2 tygodnie masaż limfatyczny latem pomagać sobie lekami pomagającymi pozbyć się nadmiaru wody w organizmie nie przesadzać i tyle czy to wystarczy?!?
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2022-01-03
Czy obrzęk limfatyczny może pojawić się po 15 latach od operacji (usunięcie węzłów chłonnych z powodu raka piersi). Do tej pory nie było problemów ale ostatnio mam obrzęk dłoni i przedramienia po stronie operowanej.
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-08-25
od kwietnia mamspuchniete kostki jest to limfa pralam leki i nic nie dalo co mam zrobic czy to sie wyleczy
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-08-18
mój mąż od 6lat nosi skarpetki uciskowe ,bierze leki nic nie pomaga
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-08-02
Witam do jakiego lekarza się zgłosić żeby stwierdził czy obrzęk który mam jest właśnie limfatyczny , chodzę po lekarzach już dość długo a ostatnio objawy się nasiliły a dokładniej doszły nowe właśnie ból w kostce. Byłem już u chirurga zwykłego i naczyniowego u dermatologa w szpitalu na sor ostatnio jak ból się nasiliły. A obrzęk jak był tak jest.
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-08-02
Witam, W niedziele poparzyłam się słońcem, szczególnie nogi. W poniedziałek spuchła mi jedna kostka (miałam przez cały dzień jeansy na nogach). Lekarz uznał ze to kwestia poparzenia. Wczoraj robiłam sobie masaż i opuchlizna trochę zeszła. Czy mam powód do zmartwień? Czy mogę lecieć dzisiaj samolotem?
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-07-15
Miesiąc temu miałem wybity bark który po trzech próbach został mi nastawiony.Zbiera mi się limfa na dłoni jest bardzo opuchnięta.Chodzę na rehabilitację byłem u neurologa ortopedy,robiono prześwietlenie nic nie wyszło.Dostałem też zastrzyki od neurologa, nalepiono mi też plastry na całą rękę.Niestety żadnej poprawy,po nocy dłoń jest szczuplejsza ale w ciągu dnia z powrotem jest mocno opuchnięta.Co mam dalej robić i czy jest to odwracalne.
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-07-05
Od najmłodszych lat byłam wyśmiewana ze względu na rozmiar moich łydek. Ciało szczupłe, a nogi jak u osoby otyłej. Diety, ćwiczenia, nawet głodówki nie dały żadnych rezultatów. Ostatnio schudłam gdzie zgubiłam np 8cm z brzucha natomiast nogi ani drgną! Są moim ogromnym kompleksem. Łydki są szerokie a całe nogi mają inny, jakby jaśniejszy kolor, lekko zielony względem całego ciała. Przy kilkugodzinnym staniu w obcisłych spodniach kostki puchły i wyglądały jakby cały tłuszcz wylewał się ze spodni. Zaczęłam czytać i wydaje mi się ze znalazłam przyczynę. Jak sądzicie?
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-05-31
Od 2-3 m-cy puchną mi uda, czasami czuję jakby nabrzenie rozpierało mi skórę, prawie cały czas czuję jakby uda były w stanie podgorączkowym, bolą mnie przy dotyku ale nie tylko, podczas siedzenia i chodzenia także. USG żył kończyn dolnych Dopplera nie wykazało żadnych problemów z drożnością żył, byłam u 2 chirurgów naczyniowych ale żaden mi nie pomógł, nie powiedzieli mi nawet, że to jest obrzęk limfatyczny, dopiero internista uświadomił mi, że może to być związane z niewydolnością układu limfatycznego. Choruje na Hashimoto od 15 lat, przeszłam covid, nie miałam wcześniej problemów z opuchnięciami, ale od wielu lat mam problemy z pajączkami na udach i łykach. Chirurg mi powiedział, że tak poprostu mam i w zasadzie nic z tym nie robiłam. Czy mogły to być już symptomy problemów z układem limfatycznym? Czy choroba Hashimoto mogła wpłynąć na układ limfatyczny z biegiem lat a może to covid tak wpłynął. Chirurg zapisał mi jakieś tabletki ale nie pomagają. Jest coraz gorzej, ból czasami idzie aż do pachwin. Właściwie diagnozy nie mam, że to ten problem, ale coraz gorzej się czuję, nocą obrzęki się zmniejszają jednak od rana znów się zaczyna, ulgę przynosi uniesienie nóg. Internista poradzil mi szukać chirurga naczyniowego ze specjalnością z układu limfatycznego, ale ponoć takich jest mało. Co robić?
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-05-26
Od kilku dni bardzo pieką mnie stopy. Ponadto bola mnie uda i puchna mam nawrotowe zylaki a wizyta dopiero w październiku?czy może to być obrzęk limfatyczny
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-05-14
Dzień dobry, mam 54 lata, od 4 lat jestem w trakcie leczenia raka piersi (mastektomia piersi prawej oraz leczenie tamoxifen) . Mąż namawia mnie na wyjazd w wakacje Maltę. Trochę się boję wysokich temperatur. Czy taki wyjazd ma duży stopień ryzyka obrzęku limfatycznego?
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-04-28
Duża objetosc łydek obrzek wprost nie proporcjonalne do ud ,bol. oraz problemy z kolanem
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-04-26
Od ponad dwóch miesięcy choruję na obrzęk limfatyczny lewego podudzia. Lekarz, który robił mi USG żył, zalecił bym poszła do ginekologa, bo być może choroba limfatyczna jest o podłożu ginekologicznym. Termin wizyty u ginekologa mam dopiero za miesiąc. Noga boli coraz bardziej, a lekarze (chirurg i lekarz rodzinny) zalecili mi bym zakładała pończochę uciskową. Oczywiście noszę ją, ale nie mam żadnych konkretnych leków, oprócz altacetu w żelu i przeciwzapalnego oraz przeciwbólowego Diclo Duo. Czy lek ten mi wystarczy i czy wyleczy moją chorobę? Co mam zrobić, by się wyleczyć?
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-04-15
Dzien dobry choruje na dne moczanowa, jestem bardzo napuchnięta i mięśnie i obwisły. Jak sprawdzić obrzęk limfatyczny
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-04-14
Czy można sprawdzić w badaniu krwi ,dlaczego są obrzęki kończyn dolnych
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-04-06
Jak leczyć zapobiegać obrzękom.Leczyłem się opnkologicznie.
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-03-31
Od kilku miesięcy zaczęły puchnąć mi nogi od stóp do kolan a od kilku dni również kolana i około 10 cm powyżej. Ponieważ mam chorobę wieńcową byłem u kardiologa który wykluczył obrzęk spowodowany nieprawidłowym krążeniem oraz wykluczył zapalenie żył. Chciałbym dowiedzieć się do jakiego specjalisty mam się udać ponieważ podejrzewam obrzęk limfatyczny. Pozdrawiam, Jan Sabramowicz.
Odpowiedź autora: Joanna Strąk 2021-03-11
Zadaj pytanie lub napisz komentarz