Choroba Alzheimera – etapy, objawy, przyczyny i leczenie

Przeczytano 2 462 razy
Publikacja: 2022-05-20
Ostatnia aktualizacja: 2023-01-30
 

Czas czytania: 5 min.

Choroba Alzheimera to jedna z najcięższych postaci demencji. Jak się objawia Alzheimer? Co go wywołuje? Na czym polega leczenie choroby Alzheimera? Odpowiadamy na wszystkie pytania.

Alzheimer – co to?

Co to jest choroba Alzheimera (inaczej Alzheimer)? Tak nazywana jest ciężka choroba zwyrodnieniowa mózgu, w której przebiegu dochodzi do odkładania się w mózgu białek o patologicznej strukturze, co prowadzi do śmierci komórek nerwowych. Choroba Alzheimera ma charakter postępujący – zaburza ona funkcjonowanie mózgu coraz bardziej, aż w końcu uniemożliwia funkcjonowanie chorego w codziennym życiu.

Co to jest Alzheimer – rodzaje choroby Alzheimera

Zgodnie z definicją Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (International Statistical Classification of Diseases and Health Related Problems 10th Revision) choroba Alzheimera (ICD-10 G30) dzieli się na:

  • Alzheimera o wczesnym początku,
  • Alzheimera o późnym początku,
  • inne postacie choroby Alzheimera,
  • Alzheimera nieokreślonego.

Alzheimer a demencja

Alzheimer to jedna z odmian demencji, tuż obok demencji naczyniowej, demencji z ciałami Lewy’ego oraz demencji czołowo-skroniowej. Częstość występowania tej choroby rośnie wraz z wiekiem, ryzyko jest najwyższe u osób powyżej 65. roku życia.

Choroba Alzheimera – etapy

To, jak szybko postępuje choroba Alzheimera, zależy od stadium zaawansowania schorzenia. Wyróżnia się kilka etapów Alzheimera – mianowicie stadium łagodne, umiarkowane i zaawansowane.

Alzheimer – etapy – ile trwają? Czym się charakteryzują?

Alzheimer w stadium początkowym prowadzi do obniżenia sprawności procesów mentalnych oraz zaburzeń osobowości. Objawy Alzheimera narastają w drugim stadium choroby, wtedy można zauważyć u chorego symptomy takie jak np.:

  • bezcelowe chodzenie,
  • nagłe wybuchy złości,
  • omamy,
  • wykonywanie tych samych ruchów,
  • urojenia.

Jak wygląda trzecie stadium Alzheimera? Ostatni etap choroby wiąże się ze znacznym upośledzeniem pacjenta – licznymi zaburzeniami ruchowymi i nietrzymaniem moczu, a także utratą kontaktu z rzeczywistością. Chory wymaga wtedy stałej pielęgnacji.

Choroba Alzheimera – przyczyny śmierci

Przyczyną śmierci w chorobie Alzheimera nie jest samo schorzenie, lecz wynikające z niego powikłania. Większość chorych umiera z powodu infekcji (np. zakażenia ran odleżynowych lub zapalenia płuc) lub osłabienia i wycieńczenia organizmu. Możliwą przyczyną śmierci są także różnorodne wypadki, do których dochodzi, gdy chory traci kontakt z rzeczywistością.

Choroba Alzheimera – objawy

Jak objawia się Alzheimer? Objawy, które mogą sugerować początek choroby to:

  • częste gubienie swoich rzeczy, np. w środkach komunikacji,
  • odkładanie przedmiotów nie na swoje miejsce, co skutkuje późniejszymi problemami w ich odnalezieniu,
  • powtarzanie pewnych czynności w czasie dnia,
  • wielokrotne pytanie o to samo.

Pierwsze objawy Alzheimera to także trudności z odtworzeniem zdarzeń, które miały miejsce przed kilkoma godzinami, problemy z przypomnieniem sobie odpowiedniego słowa, trudności z nauczeniem się nowych umiejętności oraz zaburzenia wzrokowo-przestrzenne.
Początki Alzheimera są łagodne, następnie w miarę rozwoju choroby objawy Alzheimera ulegają nasileniu.

Choroba Alzheimera – przyczyny

Jakie są przyczyny Alzheimera? Jak dotąd wiadomo jedynie, że istotną rolę w rozwoju tej choroby odgrywają czynniki genetyczne oraz środowiskowe. Za Alzheimera mogą odpowiadać mutacje trzech genów: białka APP oraz presenilin 1 i 2. Ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem, a także jest zależne od płci (częściej chorują kobiety). Istotne czynniki ryzyka Alzheimera to również: brak kontaktów społecznych, cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca oraz niewielka aktywność fizyczna.

Czy choroba Alzheimera jest dziedziczna?

Co jeszcze wiadomo o chorobie Alzheimera? Dziedziczenie może odgrywać istotną rolę w rozwoju tego schorzenia, dowiedziono bowiem, że ryzyko zachorowania wzrasta dwukrotnie, gdy w rodzinie występował jakikolwiek zespół otępienny.

Alzheimer – leczenie

Jak zdiagnozować Alzheimera? Diagnostyka jest niełatwa, opiera się ona na przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu z pacjentem i osobami z jego otoczenia, a także badaniach neurologicznych i neuropsychologicznych. Istotne znaczenie dla diagnozy Alzheimera mają również badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa oraz badanie MRI.
Jeśli chodzi o leczenie Alzheimera, jest ono prowadzone do końca życia pacjenta i ma na celu załagodzić objawy choroby Alzheimera. Leczenie, które jest wdrażane na samym początku, polega na zastosowaniu farmakologii – zalecane leki to np. donepezil, galantamina, memantyna oraz rywastygmina. Dodatkowo istotne jest, aby wdrożyć także terapię poprawiającą funkcje poznawcze oraz metody psychologiczne, np. polegającą na odtwarzaniu umiejętności, które zostały niedawno utracone przez chorego.

Wyleczony z Alzheimera — czy to możliwe?

Naukowcy wciąż poszukują odpowiedzi na pytanie, jak zatrzymać chorobę Alzheimera. Niestety obecnie nie ma takiej metody leczenia, która pozwoliłaby na wyleczenie tego schorzenia, możliwe jest jedynie spowolnienie przebiegu oraz załagodzenie niektórych objawów. Końcowe stadium choroby Alzheimera charakteryzuje się bardzo ciężkimi zaburzeniami poznawczymi, chory jest bardzo osłabiony, a także ma problemy z przeżuwaniem i połykaniem pokarmów oraz płynów. W końcowych fazach choroby Alzheimera lekarz może zalecić całodobową profesjonalną opiekę, dlatego warto wtedy skorzystać z pomocy, jaką oferują hospicja. W tego typu placówkach chorzy na Alzheimera mogą liczyć na wsparcie, komfort oraz zachowanie godności w ostatnich dniach życia. Być może w przyszłości uda się opracować lepsze sposoby walki z chorobą i w nagłówkach artykułów będzie przybywać zwrotów takich jak np. „Wyleczony z Alzheimera”.

Najczęściej zadawane pytania

Alzheimer — co to?

Alzheimer (inaczej choroba Alzheimera) to poważna, postępująca zwyrodnieniowa choroba mózgu. Alzheimer prowadzi do śmierci komórek nerwowych i zaburzenia funkcjonowania mózgu do tego stopnia, że w ostatnich dniach życia chory jest niezdolny do samodzielnego funkcjonowania oraz wymaga całodobowej opieki.

Alzheimer — jakie są objawy wczesne?

Początek Alzheimera można poznać po obniżeniu sprawności intelektualnej. Wczesne objawy choroby Alzheimera to np.: gubienie swoich rzeczy, np. podczas podróżowania środkami komunikacji, odkładanie przedmiotów ciągle na inne miejsca i późniejsze ich szukanie, problemy z przypomnieniem sobie zdarzeń sprzed kilku godzin, pytanie wiele razy o to samo, trudności w nauce nowych umiejętności.

Na co umierają chorzy na Alzheimera?

Choroba Alzheimera sama w sobie nie przyczynia się do śmierci. W ostatnich dniach życia chory może wyłącznie leżeć, ma problemy z przyjmowaniem pokarmów stałych oraz płynnych, jest także bardzo osłabiony. Do zgonu prowadzą powikłania, które mogą się rozwinąć w przebiegu Alzheimera, takie jak np. infekcje dróg oddechowych (zapalenie płuc) lub zakażenie ran odleżynowych.

UWAGA! Artykuł został opublikowany w celach informacyjnych. Zawarte w nim informacje nie mają na celu zastąpienia indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Przed zastosowaniem się do porad medycznych zawartych w serwisie należy skonsultować się z lekarzem.

Źródła:

https://damy-rade.info/opieka-w-domu-2/co-warto-wiedziec-o-chorobie-alzheimera-i-innych-formach-demencji/zrozumiec-demencje/rodzaje-demencji
https://www.gov.pl/web/zdrowie/demencja
https://icd.who.int/browse10/2016/en#/G30
https://www.publichealth.hscni.net/publications/early-stages-dementia
Waring S. C., Rosenberg R. N. Genome-wide association studies in Alzheimer disease. Archives of neurology 65 (3): 329–34 (2008)

https://alzheimerwielkopolska.pl/mozna-i-nalezy-przewidziec-ostatnie-chwile-zycia-umierajacego/
https://www.alz.org/alzheimers-dementia/stages
https://www.alzheimers.org.uk/get-support/help-dementia-care/recognising-when-someone-reaching-end-their-life
https://www.nia.nih.gov/health/caring-late-stage-alzheimers-disease

 
Autor : Alicja
Specjalistka ds. treści internetowych o tematyce medycznej. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, na kierunku Międzywydziałowe Indywidualne Studia Matematyczno-Przyrodnicze, ze specjalizacją Biologia — Antropologia (Biologia Człowieka). Czas wolny spędza najchętniej w górach lub przy dobrej książce/grze planszowej/grze video.

Zadaj pytanie lub napisz komentarz

Powiązane wpisy

Zadaj pytanie autorowi artykułu lub skomentuj go