Bella

Choroba Parkinsona co to? Objawy, przyczyny i leczenie. Czy jest dziedziczna?

Przeczytano 16 027
3 Komentarzy
(5)
 

Czas czytania: 5 min.

Choroba Parkinsona występuje u nawet 60-70 tysięcy osób w Polsce. W zaawansowanym stadium Parkinson prowadzi do niepełnosprawności, która znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie. Po czym poznać chorobę Parkinsona? Jakie są jej przyczyny i na czym polega leczenie?

Parkinson – co to?

Co to jest choroba Parkinsona? Tak nazywane jest zwyrodnienie struktur mózgu o nieznanej przyczynie, występujące u nawet 0,3% populacji ogólnej, w tym w szczególności u osób w wieku powyżej 65 lat.
Istnieje wiele innych schorzeń podobnych do choroby Parkinsona. ICD-10 wyróżnia np. parkinsonizm (inaczej zespół parkinsonowski). Różnica między chorobą Parkinsona a parkinsonizmem polega na tym, że do wystąpienia tego drugiego schorzenia może dojść np. w wyniku zatrucia toksycznymi substancjami, po stosowaniu niektórych leków lub w przebiegu niektórych chorób (np. nowotworu mózgu). Natomiast objawy są podobne.

Parkinson – objawy

Choroba Parkinsona jest często rozpoznawana, dopiero gdy schorzenie jest w zaawansowanym stadium i daje zauważalne symptomy, takie jak spowolnienie ruchowe (tzw. bradykinezja) oraz drżenie spoczynkowe. Tymczasem ogromne znaczenie dla dalszego leczenia i rokowań ma wczesne rozpoznanie tego schorzenia.

Choroba Parkinsona – pierwsze objawy

Jak zaczyna się choroba Parkinsona? Objawy wczesne to np. widoczne spowolnienie ruchowe, ból barku, okresowe drżenie ręki, pisanie małymi literami oraz zaczepianie nogą o nierówności podłoża. Ze względu na bezpieczeństwo chorego ważna jest wczesna diagnostyka problemu i wdrożenie odpowiedniego modelu leczenia, które pozwoli zapobiec wypadkowi lub uszczerbkowi na zdrowiu pacjenta.

Parkinson – objawy neurologiczne

Charakterystycznym objawem choroby Parkinsona jest spowolnienie ruchowe, dotyczące zarówno poruszania się, jak i mówienia oraz czynności takich jak np. ubieranie się. Inne typowe symptomy tego schorzenia to drżenie ręki lub nogi w spoczynku, trudności z utrzymaniem równowagi oraz zaburzenia chodu. Charakterystyczną oznaką choroby Parkinsona jest także sztywność mięśniowa. Skutkuje ona nie tylko bólem czy dyskomfortem podczas poruszania się, ale także przyczynia się do powstania typowej dla choroby Parkinsona „twarzy pokerzysty” (zubożonej mimiki twarzy).

Choroba Parkinsona – objawy psychiczne

O tyle choroba Parkinsona o wczesnym początku nie daje objawów w postaci zaburzeń psychicznych, o tyle już bardziej zaawansowana postać może poskutkować ich wywołaniem. Typowe objawy psychiczne obserwowane w przebiegu choroby Parkinsona to depresja, zaburzenia pamięci, a nawet omamy i urojenia.

Choroba Parkinsona – inne objawy

O rozwijającej się chorobie Parkinsona może świadczyć również:

  • częste oddawanie moczu,
  • senność w ciągu dnia,
  • spadki ciśnienia krwi przy wstawaniu,
  • zespół niespokojnych nóg.

Choroba Parkinsona – przyczyny

Przyczyny choroby Parkinsona nie zostały do końca poznane. Przypuszcza się, że za jej wywołanie odpowiadają określone predyspozycje genetyczne w połączeniu z czynnikami środowiskowymi, które uszkadzają układ nerwowy.

Choroba Parkinsona – leczenie

Jak rozpoznawana jest choroba Parkinsona? Diagnostyka polega na przeprowadzeniu obszernego wywiadu z pacjentem oraz wykonaniu badań obrazowych – rezonansu magnetycznego MRI. Następnie wdrażane są: leczenie farmakologiczne oraz rehabilitacja. Leczenie chirurgiczne jest rozważane, gdy choroba Parkinsona jest w zaawansowanym stadium.

Najskuteczniejsze leki na Parkinsona

Złotym standardem, jeśli chodzi o leki na Parkinsona, jest lewodopa. Preparaty lewodopy uzupełniają niedobór dopaminy, ich przyjmowanie w niewielkich ilościach, w krótkich odstępach czasu, pozwala załagodzić objawy chorobowe. W terapii choroby Parkinsona stosuje się również:

  • amantadynę,
  • inhibitory metylotransferazy katecholowej (entakapon, tolkapon),
  • preparaty nowej generacji — agoniści dopaminy (pramipeksol, ropinirol),
  • leki cholinolityczne (triheksyfenidyl, biperiden),
  • inhibitory monoaminooksydazy (selegilina, rasagilina).

Nadal trwają badania nad wynalezieniem najskuteczniejszego leku na Parkinsona, który nie tylko hamowałby postęp choroby, ale również, umożliwiał jej wyleczenie. Niedawno uzyskane wyniki badania PASADENA, zaprezentowane podczas zjazdu Amerykańskiej Akademii Neurologii sugerują, że w przyszłości istotną rolę w przyczynowym leczeniu choroby Parkinsona odegrają preparaty z prasinezumabem.

Choroba Parkinsona – przebieg

Choroba Parkinsona ma charakter postępujący, w pierwszym okresie jej objawy dają się opanować lekami. Natomiast gdy Parkinson jest w stadium zaawansowanym, odpowiedź na leczenie farmakologiczne jest gorsza, wzrasta także ryzyko wystąpienia powikłań.

Choroba Parkinsona – dieta

Leczenie choroby Parkinsona powinno być kompleksowe. W skład zespołu terapeutycznego wchodzą nie tylko lekarze czy też radiolodzy, ale także dietetyk. Z uwagi na możliwe zaburzenia w połykaniu dieta chorego na Parkinsona powinna być wysokokaloryczna, a jednocześnie bogata w błonnik. Chory nie powinien spożywać w dużych ilościach soli i czerwonego mięsa, należy także zrezygnować z żywności wysoko przetworzonej.

Czy Parkinson jest dziedziczny?

Naukowcy wciąż badają, czy uwarunkowania genetyczne mają wpływ na to, u kogo się rozwinie choroba Parkinsona. Dziedziczenie tego schorzenia jest, póki co, wykluczane, ponieważ odkryto kilka rodzajów mutacji genetycznych, które odgrywają istotną rolę w jego rozwoju, ale tylko wtedy, gdy zaistnieją pewne czynniki środowiskowe. Choroba Parkinsona wydaje się więc być związana z genetyką, ale nie jest ona dziedziczona rodzinnie.

Choroba Parkinsona — ile się żyje?

Jak szybko postępuje Parkinson? Ile się żyje? Zgodnie z aktualnymi danymi naukowymi średnia długość życia osób z rozpoznaną chorobą Parkinsona wynosi około 20 lat, przy czym to, ile trwa ostatni etap Parkinsona oraz jak wygląda śmierć na Parkinsona, zależy od kondycji i stanu zdrowia pacjenta.
Jak umiera chory na Parkinsona? Umieranie jest w przypadku tej choroby procesem powolnym. Schorzenie prowadzi do postępującej niesprawności, a także powikłań zagrażających życiu — problemów zakrzepowych, zachłystowego zapalenia płuc czy też zaburzeń funkcji układu krążenia. Rokowania są gorsze, jeśli w wyniku upadku dojdzie do unieruchomienia pacjenta. Natomiast jeśli chodzi o demencję czy też otępienie, ryzyko wystąpienia tego typu zaburzeń jest kilkukrotnie wyższe u osób z Parkinsonem niż w populacji ogólnej, natomiast objawy te nie występują u wszystkich chorych.

Najczęściej zadawane pytania

Co to jest choroba Parkinsona?

Choroba Parkinsona to postępujące zwyrodnienie struktur mózgu, występujące przede wszystkim u osób w wieku powyżej 65 lat. Dokładna przyczyna choroby Parkinsona nie jest znana, przypuszcza się, że za wywołanie choroby odpowiadają predyspozycje genetyczne w połączeniu z określonymi czynnikami środowiskowymi, np. ekspozycją na pestycydy lub tlenek węgla.

Jakie są wczesne objawy Parkinsona?

Do wczesnych objawów choroby Parkinsona zaliczają się: ból braku, okresowe drżenie ręki lub nogi w spoczynku, pisanie małymi literami, spowolnione mówienie, sztywność mięśniowa, trudności z utrzymaniem równowagi, wyraźne spowolnienie ruchowe podczas wykonywania codziennych czynności, zaburzenia chodu, np. zaczepianie nogą o nierówności podłoża, zubożona mimika twarzy.

Jak wygląda śmierć na Parkinsona?

Ostatnie etapy choroby Parkinsona cechuje postępująca niesprawność, przede wszystkim ruchowa. Rokowania są złe, jeśli z jakichś powodów (np. w wyniku urazu) dojdzie do unieruchomienia pacjenta, ponieważ wtedy może dojść do rozwoju zagrażających życiu powikłań związanych z układem krążenia. Śmierć nie wynika zatem z samej choroby Parkinsona, lecz z powikłań, które może ona spowodować.

Parkinson — ile się żyje?

Średnia długość życia pacjentów z rozpoznaną chorobą Parkinsona wynosi około 20 lat, przy czym schorzenie samo w sobie nie stanowi przyczyny śmierci. Zgon następuje w wyniku powikłań, do których może dojść w przebiegu choroby Parkinsona, takich jak np. trudności w połykaniu i zachłystowe zapalenie płuc, problemy zakrzepowe czy też zaburzenia funkcji układu krążenia.

UWAGA! Artykuł został opublikowany w celach informacyjnych. Zawarte w nim informacje nie mają na celu zastąpienia indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Przed zastosowaniem się do porad medycznych zawartych w serwisie należy skonsultować się z lekarzem.

Źródła:

https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151060,choroba-parkinsona
https://zdrowie.pap.pl/senior/choroba-parkinsona-nie-przegap-wczesnych-objawow
https://www.nia.nih.gov/health/parkinsons-disease

Fiszer U. Nowe leki w chorobie Parkinsona. Polski Przegląd Neurologiczny 2008, 4 (A).

Sławek B., Bogucki A., Koziorowski D., Rudzińska M. Agoniści dopaminy w leczeniu choroby Parkinsona i zespołu niespokojnych nóg — rekomendacje ekspertów Polskiego Towarzystwa Choroby Parkinsona i Innych Zaburzeń Ruchowych oraz Sekcji Schorzeń Pozapiramidowych Polskiego Towarzystwa Neurologicznego. Polski Przegląd Neurologiczny 2016, 12 (1): 1–14
https://www.centrumdobrejterapii.pl/materialy/choroba-parkinsona-przyczyny-i-leczenie-farmakologiczne/
https://www.termedia.pl/neurologia/AAN-Prasinezumab-moze-byc-przyszloscia-leczenia-choroby-Parkinsona,46607.html
https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/filmy/207522,parkinson-bez-paniki
Wallner R., Senczyszyn A., Budrewicz S., Rymaszewska J. Zaburzenia poznawcze i neuropsychiatryczne w chorobie Parkinsona. Polski Przegląd Neurologiczny 2019, 15 (2): 96-105.
https://www.agingcare.com/articles/parkinsons-disease-how-long-can-a-person-live-after-diagnosis-123302.htm
https://www.webmd.com/parkinsons-disease/guide/parkinsons-disease-progression

 
Specjalistka ds. treści internetowych o tematyce medycznej. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, na kierunku Międzywydziałowe Indywidualne Studia Matematyczno-Przyrodnicze, ze specjalizacją Biologia — Antropologia (Biologia Człowieka). Czas wolny spędza najchętniej w górach lub przy dobrej książce/grze planszowej/grze video.

Komentarze

  • Napisał: Wioletta On 2023-10-11
    Rating:
    5.0

    Pytanie, Żyję z ChP 16 lat,a średnia wynosi 20 . Obawiam się strasznie tych następnych latach,Jak radzić sobie z lękiem przed kolejnymi etapami choroby.

    Replied by: Alicja On 2023-10-11 Dzień dobry, w tej sytuacji zachęcamy do kontaktu z lekarzem, który powinien odpowiedzieć na pytania dotyczące teraźniejszego i przyszłego stanu zdrowia oraz skierować na odpowiednią terapię.

  • Napisał: Teresa On 2023-08-16
    Rating:
    5.0

    Choruję na parkinsona. Na razie jestem samodzielna. Dzisiaj spotkało mnie pierwszy raz, że coś dzieje się w mojej głowie, tak jakbym traciła równowagę, złapałam sie mebla / na stojąco / i wtedy dostałam ataku, trzepało mną i moją głową przez kilka minut. Czy to objaw parkinsona?

    Replied by: Joanna On 2023-08-17 Pani Tereso, zalecam konsultację z lekarzem, ponieważ opisane przez Panią objawy mogą wskazywać na atak padaczki. Proszę nie traktować tego jednak jak rozpoznanie problemu - prawidłową diagnozę powinien postawić tylko i wyłącznie lekarz. Życzymy dużo zdrowia!

  • Napisał: Mariusz On 2023-06-21
    Rating:
    5.0

    Proszę o informację czy w przypadku zachorowania na Parkinsona leki należy przyjmować jak najszybciej czy poczekać i w tym czasie np. zastosować ćwiczenia i rehabilitację aby zweryfikować czy objawy mają inne podłoże ? drugie pytanie, jeżeli na wszelki wypadek chory zacznie brać leki na Parkinsona a następnie okaże się że niepotrzebnie czy wiąże się z tym jakieś ryzyko ?

    Replied by: Alicja On 2023-06-22 Dzień dobry, w tym przypadku należy skontaktować się z lekarzem.

Zadaj pytanie lub napisz komentarz

Zadaj pytanie autorowi artykułu lub skomentuj go

Powiązane wpisy

Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby leżącej?
Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby leżącej?
11 864 3

Odpowiednia ochrona przed wilgocią i odparzeniami przy problemie nietrzymania moczu (NTM) zależy od wielu elementów, w tym także używanego wyrobu chłonnego....

czytaj więcej
Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby aktywnej?
Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby aktywnej?
10 026 5

Życie z problemem nietrzymania moczu (NTM) może być uciążliwe z wielu przyczyn. Przede wszystkim z powodu dyskomfortu związanego z towarzyszącym uczuciem...

czytaj więcej
Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby częściowo mobilnej?
Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby częściowo mobilnej?
6 367 4

Nietrzymanie moczu (NTM) jest przypadłością, która przeważnie towarzyszy innym schorzeniom – stwardnieniu rozsianemu, niepełnosprawności, chorobie Alzheimera...

czytaj więcej
Czym kierować się podczas wyboru wyrobu chłonnego?
Czym kierować się podczas wyboru wyrobu chłonnego?
6 625 8

Nietrzymanie moczu (NTM) jest problemem powszechnym, dotyczącym statystycznie co czwartej kobiety i co ósmego mężczyzny. Dotyka nie tylko seniorów i osoby...

czytaj więcej
Wkładki urologiczne czy podpaski na nietrzymanie moczu?
Wkładki urologiczne czy podpaski na nietrzymanie moczu?
17 491 1

Nietrzymanie moczu (NTM) jest przypadłością, która częściej dotyka kobiet niż mężczyzn (statystycznie co czwartą kobietę i co ósmego mężczyznę). Przez wzgląd...

czytaj więcej
Rodzaj otwarty, półotwarty czy zamknięty - który wybrać?
Rodzaj otwarty, półotwarty czy zamknięty - który wybrać?
2 523 2

Wyrób chłonny powinien nie tylko chronić przed wilgocią, ale także zapewniać jak największy komfort użytkowania. Wiąże się to z odpowiednim dopasowaniem do...

czytaj więcej
Majtki chłonne a pieluchomajtki. Czym się różnią i co je łączy?
Majtki chłonne a pieluchomajtki. Czym się różnią i co je łączy?
14 099 3

Chociaż pieluchomajtki stanowią jeden z częstszych wyborów osób ze średnim i ciężkim (a także bardzo ciężkim) nietrzymaniem moczu, nie jest to jedyny typ...

czytaj więcej
Pieluchy anatomiczne a pieluchomajtki. Czym się różnią i co je łączy?
Pieluchy anatomiczne a pieluchomajtki. Czym się różnią i co je łączy?
16 200 6

Pieluchomajtki stanowią jeden z najczęściej wybieranych wyrobów chłonnych, zwłaszcza dla osób ze średnim, ciężkim i bardzo ciężkim nietrzymaniem moczu. Nie...

czytaj więcej