Bella
  1. Strona główna
  2. Poradnik
  3. Prostata
  4. Podwyższone PSA. Badanie, normy, przyczyny

Podwyższone PSA. Badanie, normy, przyczyny

Przeczytano 3 369
10 Komentarzy
(5)
Publikacja 2022-05-17 Ostatnia modyfikacja 2023-05-24
 

Badanie PSA jest wykonywane przede wszystkim u pacjentów znajdujących się w grupie ryzyka raka prostaty. Jak wygląda badanie na prostatę? O czym może świadczyć podwyższone PSA?

Badanie PSA

Badanie PSA (inaczej badanie na prostatę z krwi lub badanie PSA całkowite) jest wykonywane u pacjentów w starszym wieku (powyżej 50. roku życia) oraz znajdujących się w grupie ryzyka raka prostaty. Wykonuje się je także, kiedy u pacjenta wystąpiły objawy, które mogą wskazywać na raka prostaty:

  • bóle pleców w odcinku lędźwiowym kręgosłupa,
  • ból podczas mikcji,
  • częste oddawanie moczu,
  • gwałtowne parcie na pęcherz,
  • intensywne bóle podbrzusza i/lub krocza,
  • nagła utrata masy ciała,
  • obecność krwi w moczu,
  • słaby strumień moczu,
  • zaburzenia erekcji,
  • zaparcia.

Jak przebiega PSA? Co to jest?

Badanie prostaty z krwi polega na pobraniu od pacjenta niewielkiej próbki krwi i następnie oznaczeniu poziomu specyficznego białka, antygenu PSA, produkowanego przez gruczoł krokowy. Jeśli antygen jest obecny we krwi w zbyt dużej ilości, może to świadczyć o rozwoju nowotworu. Lekarze zachęcają, aby mężczyźni w wieku powyżej 50 lat wykonywali badanie PSA w kierunku raka prostaty co roku, profilaktycznie.

Badanie – prostata – czy można je wykonać na NFZ?

Badanie PSA można wykonać w ramach refundacji NFZ, wtedy jest ono bezpłatne. Badanie na prostatę można wykonać także prywatnie, wtedy cena wynosi około 30 złotych. Alternatywną opcją są testy PSA przeznaczone do domowego użytku, dostępne w aptekach w cenie 30 złotych za 1 sztukę. Wykrywają one antygen prostaty obecny we krwi. W opakowaniu znajduje się instrukcja, w jaki sposób wykonać badanie w warunkach domowych, do opakowania jest także załączony specjalny lancet do nakłucia palca.

Podwyższone PSA. Normy

Prawidłowy wynik PSA może być różny, w zależności od wieku mężczyzny. W wieku 40-60 lat prawidłowe stężenie antygenu prostaty zwykle nie przekracza 2.5 ng/ml, natomiast w starszym wieku normy mogą być wyższe. Poziom antygenu PSA w organizmie może się wahać w zależności od obecności stanu zapalnego lub infekcji, wpływa na niego także sposób przygotowania pacjenta do badania. Jeśli nie zastosowano się do zaleceń lekarza, wynik może wskazywać na PSA całkowite podwyższone, mimo że stężenie antygenu prostaty jest w rzeczywistości prawidłowe.

PSA podwyższone – co robić?

Im wyższy jest poziom PSA, tym bardziej prawdopodobne jest, że mężczyzna ma raka prostaty. Z tego powodu każdy nieprawidłowy rezultat badania PSA (podwyższone PSA) wymaga konsultacji lekarskiej. Niebezpieczeństwo może stanowić zarówno wynik PSA powyżej 200, jak i PSA większe niż 10, dlatego konieczne są dalsze badania.

Wysokie PSA – przyczyny

Podwyższony poziom antygenu PSA może wynikać z różnych czynników, nie jest on jednoznaczny z tym, że pacjent ma raka. Co wpływa na wynik PSA? Rezultat może być nieprawidłowy, gdy pacjent:

  • był niedawno poddawany biopsji prostaty,
  • ma przerost gruczołu krokowego,
  • ma zapalenie gruczołu krokowego,
  • niedawno odbył stosunek seksualny,
  • wykonywał przed badaniem intensywne ćwiczenia.

Natomiast jeśli pacjent stosuje leki takie jak np. finasteryd, PSA może być obniżone.
Aby otrzymać wiarygodny wynik badania PSA, bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie do badania. Zalecane jest, aby:

  • poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach,
  • na 72 h przed pobraniem krwi pacjent powstrzymał się od jazdy rowerem, współżycia, spożywania alkoholu oraz palenia papierosów,
  • pacjent odpoczywał przez około 15-20 minut przed pobraniem próbki.

Niektórzy lekarze zalecają także, aby badanie PSA było wykonywane na czczo, w godzinach porannych.

Źródła:

https://www.onkonet.pl/dp_nump_rakprostaty.php
https://www.medicover.pl/marker-nowotworowy/psa/
https://www.cancer.gov/types/prostate/psa-fact-sheet
MacKintosh F. R. et al. Age and Prostate-Specific Antigen Level Prior to Diagnosis Predict Risk of Death from Prostate Cancer. Frontiers in Oncology (2016)
https://fit-prostata.pl/badanie-psa-calkowity-wolny/#przebieg

 
Autor : Alicja
Specjalistka ds. treści internetowych o tematyce medycznej. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, na kierunku Międzywydziałowe Indywidualne Studia Matematyczno-Przyrodnicze, ze specjalizacją Biologia — Antropologia (Biologia Człowieka). Czas wolny spędza najchętniej w górach lub przy dobrej książce/grze planszowej/grze video.

Komentarze

  • Napisał: Stefan On 2023-05-29
    Rating:
    5.0

    PSA całkowity 0,712 wynik wysoki,niski wiek65lat

    Replied by: Joanna On 2023-05-31 Panie Stefanie, uznaje się, że prawidłowe stężenie PSA w Pana wieku nie powinno przekroczyć 4,5 ng/ml. Wszelkiego rodzaju wątpliwości polecam skonsultować z urologiem celem wyeliminowania potencjalnego ryzyka choroby.

  • Napisał: Janusz On 2023-05-14
    Rating:
    5.0

    Witam.Ostatnio miałem prawdopodobnie zapalenie drug moczowych,po dwóch tygodniach zrobiłem test psa który wyszedł 7.071 .Mam 51lat Czy to nowotwór?

    Replied by: Joanna On 2023-05-15 Panie Januszu, stężenie PSA w Pana przypadku rzeczywiście jest podwyższone i może wskazywać na rozwijającą się patologię chorobową. Może, lecz nie musi. Proszę umówić się na konsultację z urologiem i omówić wyniki badań. Tylko specjalista będzie w stanie rozpoznać chorobę i wskazać możliwe sposoby leczenia. Życzę Panu dużo zdrowia!

  • Napisał: Tomas On 2023-05-06
    Rating:
    5.0

    Psa 5,21 wiek 50 lat i jeszcze białko w moczu.

    Replied by: Joanna On 2023-05-08 Panie Tomaszu, interpretacją wyników powinien zająć się lekarz, dlatego zachęcam do niezwłocznej konsultacji z urologiem. Według ogólnie przyjętych norm poziom Pana PSA jest podwyższony i może wskazywać na rozwijające się zmiany chorobowe. Proszę być jednak dobrej myśli i porozmawiać na ten temat ze specjalistą. Życzę Panu dużo zdrowia!

  • Napisał: Małgosia On 2023-05-05
    Rating:
    5.0

    Dzień dobry. Moj syn, wiek 47 ma wynik 2.220, przy mormie do 2,000czy to jest duża odchyłka od normy. Jeśli tak to jakie postępowanie dalej.

    Replied by: Joanna On 2023-05-05 Pani Małgosiu, według różnych źródeł prawidłowe stężenie PSA dla panów w wieku 40-50 lat wynosi około 2-2,5 ng/ml, jednak mimo wszystko zalecam konsultację z urologiem celem dalszej diagnostyki. Nawet niewielkie odchylenie od normy może (choć nie musi) być zalążkiem zmian chorobowych. Proszę być dobrej myśli, życzę synowi dużo zdrowia!

  • Napisał: Ilona On 2023-05-02
    Rating:
    5.0

    Witam mąż 44 lat wynik PSA 6,28 w trakcie leczenia antybiotykiem z powodu piasku w nerkach bardzo się stresuje tym wynikiem.

    Replied by: Joanna On 2023-05-04 Pani Ilono, taki wynik może wskazywać na patologię rozwijającą się w prostacie. Powinni Państwo skonsultować te wyniki z urologiem.

  • Napisał: Gabi On 2023-04-24
    Rating:
    5.0

    Miesiąc temu wynik 14,6, dziś 12,3. Biorę leki na prostatę, jakie wnioski z lekkiego spadku Psa?

    Replied by: Joanna On 2023-04-25 Szanowny Panie, tak, na skutek przyjmowania leków przepisanych przez lekarza poziom PSA może ulec zmniejszeniu. Jest to dobry objaw, jednak proszę pozostawać pod opieką specjalisty.

  • Napisał: Weronika On 2023-04-23
    Rating:
    5.0

    Witam. Mąż ma 41 lat. Żadnych dolegliwości. Jednak Psa mu rośnie. Miał wykonane USG, USG doodbytnicze i per rectum i nie uwidoczniono żadnych zmian.

    Replied by: Joanna On 2023-05-02 Pani Weroniko, wraz z wiekiem mężczyzny PSA wzrasta. Nie wiedząc, ile wynosi obecnie, nie jestem w stanie stwierdzić, czy mieści się w normach. Proszę zasięgnąć porady urologa.

  • Napisał: Kamila On 2023-03-18
    Rating:
    5.0

    Witam.Mam pytanie moj maz robil wyniki PSA i wynik wyszedl 4.02ng/ml czy jest to niepokojacy wynik?

    Replied by: Joanna On 2023-03-20 Pani Kamilo, wiele zależy od wieku pacjenta. Przyjmuje się jednak, że prawidłowy poziom PSA nie powinien przekraczać wartości 4,0 ng/mL w przypadku mężczyzn poniżej 60. roku życia. Wzrost antygenu PSA może wskazywać na rozwijającą się patologię prostaty, dlatego mąż powinien zgłosić się na kontrolę do lekarza.

  • Napisał: Grażyna On 2023-03-13
    Rating:
    5.0

    Dzień dobry, mam pytanie czy wynik psa całkowity dla 21 letniego syna wynoszący 0,898 ng/ml jest prawidłowy. Badanie było wykonywane dla łysienie angrogenowego. Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam

    Replied by: Joanna On 2023-03-30 Pani Grażyno, według ogólnie przyjętych norm taki wynik nie powinien stanowić powodów do niepokoju, jednak proszę pamiętać, że interpretacja wyników powinna należeć do lekarza. Przyjmuje się, że podwyższone PSA mieści się w granicach 2-4ng/ml, ale nawet niższe wartości mogą wymagać dokładniejszej analizy pod okiem specjalisty.

  • Napisał: Waldemar On 2023-02-03
    Rating:
    5.0

    W tym roku kończę 70 lat ,mój wynik psa całkowite to 3,750ng/ml , więc chyba nie muszę się martwić ?

    Replied by: Joanna On 2023-02-03 Panie Waldemarze, norma PSA dla mężczyzn w wieku 70 lat wynosi maksymalnie 4,4 ng/ml. W razie rozpoznania u siebie jakichkolwiek nieprawidłowości zalecam konsultację z lekarzem.

Zadaj pytanie lub napisz komentarz

Zadaj pytanie autorowi artykułu lub skomentuj go

Powiązane wpisy

Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby leżącej?
Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby leżącej?
7 199 1

Odpowiednia ochrona przed wilgocią i odparzeniami przy problemie nietrzymania moczu (NTM) zależy od wielu elementów, w tym także używanego wyrobu chłonnego....

czytaj więcej
Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby aktywnej?
Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby aktywnej?
7 469 5

Życie z problemem nietrzymania moczu (NTM) może być uciążliwe z wielu przyczyn. Przede wszystkim z powodu dyskomfortu związanego z towarzyszącym uczuciem...

czytaj więcej
Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby częściowo mobilnej?
Jak wybrać wyrób chłonny dla osoby częściowo mobilnej?
4 789 4

Nietrzymanie moczu (NTM) jest przypadłością, która przeważnie towarzyszy innym schorzeniom – stwardnieniu rozsianemu, niepełnosprawności, chorobie Alzheimera...

czytaj więcej
Czym kierować się podczas wyboru wyrobu chłonnego?
Czym kierować się podczas wyboru wyrobu chłonnego?
3 499 1

Nietrzymanie moczu (NTM) jest problemem powszechnym, dotyczącym statystycznie co czwartej kobiety i co ósmego mężczyzny. Dotyka nie tylko seniorów i osoby...

czytaj więcej
Wkładki urologiczne czy podpaski na nietrzymanie moczu?
Wkładki urologiczne czy podpaski na nietrzymanie moczu?
14 369 1

Nietrzymanie moczu (NTM) jest przypadłością, która częściej dotyka kobiet niż mężczyzn (statystycznie co czwartą kobietę i co ósmego mężczyznę). Przez wzgląd...

czytaj więcej
Rodzaj otwarty, półotwarty czy zamknięty - który wybrać?
Rodzaj otwarty, półotwarty czy zamknięty - który wybrać?
1 741 1

Wyrób chłonny powinien nie tylko chronić przed wilgocią, ale także zapewniać jak największy komfort użytkowania. Wiąże się to z odpowiednim dopasowaniem do...

czytaj więcej
Majtki chłonne a pieluchomajtki. Czym się różnią i co je łączy?
Majtki chłonne a pieluchomajtki. Czym się różnią i co je łączy?
9 085 2

Chociaż pieluchomajtki stanowią jeden z częstszych wyborów osób ze średnim i ciężkim (a także bardzo ciężkim) nietrzymaniem moczu, nie jest to jedyny typ...

czytaj więcej
Pieluchy anatomiczne a pieluchomajtki. Czym się różnią i co je łączy?
Pieluchy anatomiczne a pieluchomajtki. Czym się różnią i co je łączy?
11 961 5

Pieluchomajtki stanowią jeden z najczęściej wybieranych wyrobów chłonnych, zwłaszcza dla osób ze średnim, ciężkim i bardzo ciężkim nietrzymaniem moczu. Nie...

czytaj więcej