Przerost prostaty - przyczyny, objawy, leczenie
Przerost prostaty jest problemem dotyczącym statystycznie co drugiego mężczyzny po 55. roku życia. Pomimo rozwoju medycyny oraz łatwiejszego dostępu do badań, nadal duża część społeczeństwa bagatelizuje tę przypadłość i jej objawy, choć mogą one świadczyć nawet o zmianach nowotworowych. W tym tekście skupimy się na przyczynach i symptomach schorzenia, a także metodach jego leczenia.
Czym jest prostata?
Prostata (gruczoł krokowy, stercze) stanowi część męskiego układu płciowego. Odpowiada za produkcję wydzieliny, która jest jednym z głównych składników nasienia. Charakteryzuje się ona mętną konsystencją, białawym kolorem i specyficznym zapachem. Pełni funkcje odżywcze dla plemników zawartych w spermie. Ze względu na wielkość i kształt, prostata nierzadko jest przyrównywana do orzecha włoskiego. Znajduje się pod pęcherzem moczowym, a tylna część przywiera do przedniej ściany odbytu – właśnie dlatego prostatę bada się drogą per rectum. Przez środek prostaty przebiega cewka moczowa, co sprawia, że wszelkie nieprawidłowości z tym gruczołem mogą wpływać na sprawność układu moczowego mężczyzny.
Przyczyny przerostu prostaty
Za prawidłowe działanie prostaty odpowiada testosteron – podstawowy męski hormon. Właśnie dlatego gruczoł krokowy najszybciej rozwija się podczas okresu dojrzewania. Jednak z czasem, gdy męskie ciało zaczyna się starzeć, mogą pojawić się problemy z prostatą, przede wszystkim do jej łagodnego rozrostu. Wskazuje się, iż powoduje go systematyczny spadek poziomu testosteronu, który rozregulowuje gospodarkę hormonalną.
Przy braku spadku estrogenów i mniejszej ilości testosteronu, w organizmie dochodzi do rozrostu tkanek gruczołu. Dodatkowo badania wykazały, iż na choroby prostaty wpływ może mieć nieodpowiednia dieta (spożywanie dużych ilości nasyconych kwasów tłuszczowych). Istnieją także przesłanki wskazujące na genetyczne podłoże problemów ze sterczem. Jednak za główny powód przerostu gruczołu krokowego wskazuje się starzenie organizmu. Warto jednak podkreślić, iż powiększona prostata nie jest jednoznaczne z rozpoznaniem łagodnego rozrostu stercza. Musi ono bowiem współwystępować z problemami ze strony dolnych dróg moczowych.
Przerost prostaty – objawy
Znaczne powiększenie się gruczołu krokowego wpływa na funkcjonowanie układu moczowego. Przebiegająca przez środek stercza cewka zostaje bowiem zwężona, co powoduje trudności w oddawaniu moczu. Dlatego do typowych objawów łagodnego przerostu prostaty zalicza się:
- Częstomocz (zarówno w dzień jak i w nocy)
- Dłuższe oddawanie moczu
- Słaby strumień moczu
- Trudności w zainicjowaniu mikcji
- Ucisk na pęcherz
- Uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza
- Nietrzymanie moczu
- Pojawienie się krwi w moczu
Oczywiście objawy przerostu prostaty pojawiają się stopniowo, rozpoczynając od tych najmniej zauważalnych, jak chociażby odrobinę dłuższy czas potrzebny do rozpoczęcia mikcji czy częstomocz. Jednak z czasem symptomy nasilają się. Dochodzą do nich także zaburzenia oddawania moczu, jak chociażby stałe wyciekanie zawartości pęcherza przez cewkę moczową bądź całkowite zatrzymanie moczu. Mogą one powodować poważne problemy zdrowotne, takie jak kamica nerkowa, zapalenie pęcherza czy uszkodzenie nerek. Dlatego wskazuje się, by nie bagatelizować nawet najmniejszych zmian w obrębie dolnych dróg moczowych. Odpowiednia reakcja może bowiem pomóc w szybkiej diagnozie i wprowadzeniu odpowiedniego leczenia.
Przerost prostaty a nowotwór
Przerost stercza najczęściej spowodowany jest rozrostem prawidłowych komórek. Zdarzają się jednak sytuacje, w których komórki odpowiadające za powiększenie się prostaty okazują się zmienione nowotworowo. Dlatego tak istotne jest szybka reakcja na objawy i zgłoszenie się do lekarza pierwszego kontaktu. Dodatkowo zaleca się wykonywanie regularnych badań stercza. U mężczyzn, u których w rodzinie wykryto nowotwór prostaty, badania powinno się wykonywać już od 40. roku życia, u pozostałych natomiast od około 50. Rak prostaty objawia się w ten sam sposób, co łagodny przerost stercza. Dopiero w bardzo zaawansowanym stanie zauważalne są bóle kości i patologiczne złamania, które związane są z przerzutami. Brak charakterystycznych objawów sprawia, iż proces diagnostyczny jest trudny. Należy do niego przede wszystkim wywiad lekarski, badanie prostaty, sprawdzenie stężenia antygenu PSA we krwi. Po stwierdzeniu podwyższonego PSA lekarz może zalecić biopsję.
Przerost prostaty – leczenie
Leczenie prostaty uzależnione jest przede wszystkim od nasilenia zaburzeń związanych z oddawaniem moczu i innych objawów. W sytuacji, w której prostata jest nieznacznie powiększona, lekarze mogą zalecić zmianę stylu życia, która w przypadku łagodnych objawów powinna być wystarczająca. Działania tego typu obejmują rezygnację z wyrobów tytoniowych, ograniczenie lub zrezygnowanie ze spożywania kofeiny, oddawanie moczu dwukrotnie w odstępie kilku minut w celu lepszego opróżnienia pęcherza. To także zmiany diety, która powinna być lżejsza, zawierać mniej nasyconych kwasów tłuszczowych oraz więcej tłuszczów roślinnych. Zaleca się również włączenie do swojego życia większej ilości aktywności sportowych. W przypadku nasilonych i dokuczliwych objawów, lekarz wprowadza najczęściej terapię farmakologiczną. Ma ona na celu rozluźnienie mięśni dróg moczowych bądź zmniejszenie stercza, które pozwalają na łatwiejsze oddawanie moczu. To przede wszystkim alfa-blokery i inhibitory 5 alfa-reduktazy. Pierwsze charakteryzują się szybszym działaniem – efekty można zauważyć już po dwóch tygodniach. W przypadku inhibitorów na cofnięcie się objawów należy poczekać nawet kilka miesięcy (do pół roku). Bardzo uciążliwe i silne objawy mogą być także wskazaniem do leczenia chirurgicznego. Najczęstszymi metodami usunięcia tkanek stercza są:
- Prostatektomia, czyli klasyczne usunięcie wewnętrznej części gruczołu. Konieczne jest przy niej nacięcie krocza.
- TURP, czyli tak zwana przezcewkowa resekcja gruczołu krokowego. Jest zabiegiem endoskopowym, który nie wymaga nacinania krocza. Obecnie to najczęściej wykonywany zabieg przy przeroście stercza. Polega na wprowadzeniu przez cewkę resektoskopu pozwalającego na wycięcie chorej tkanki i wypłukanie jej wodą na zewnątrz.
- TUIP, czyli przezcewkowe nacięcie stercza. Również jest zabiegiem endoskopowym i przebiega podobnie jak TURP. Jednak w tym przypadku tkanki nie zostają usunięte. Stercze zostaje jedynie nacięte przy szyjce pęcherza, by tkanki rozeszły się na boki. Zabieg wykonuje się w przypadku niewielkiego przerostu stercza.
Jednym z najczęstszych efektów ubocznych operacyjnego leczenia łagodnego przerostu stercza jest nietrzymanie moczu. Operacja osłabia mięśnie dna miednicy, które odpowiadają za prawidłowe działanie mechanizmu mikcji. Dlatego tuż po zabiegu wskazane jest zaopatrzenie się we wkładki urologiczne dla mężczyzn, które zapewniają komfort i poczucie suchości podczas rekonwalescencji i następnych miesięcy. W tych miesiącach wskazane jest także regularne ćwiczenie mięśni Kegla – praktyczne porady na ten temat zamieściliśmy w tym tekście.
Powiększona prostata jest przypadłością możliwą do wyleczenia, choć najczęściej do lekarzy zgłaszają się mężczyźni, u których problem ten jest już bardzo nasilony. Dlatego tak często wskazuje się na istotność regularnych badań, które umożliwiają szybką reakcję, a także zmiany stylu życia pomagającego w uniknięciu schorzeń prostaty.
Powiązane wpisy
Odpowiednia ochrona przed wilgocią i odparzeniami przy problemie nietrzymania moczu (NTM) zależy od wielu elementów, w tym także używanego wyrobu chłonnego....
Życie z problemem nietrzymania moczu (NTM) może być uciążliwe z wielu przyczyn. Przede wszystkim z powodu dyskomfortu związanego z towarzyszącym uczuciem...
Nietrzymanie moczu (NTM) jest przypadłością, która przeważnie towarzyszy innym schorzeniom – stwardnieniu rozsianemu, niepełnosprawności, chorobie Alzheimera...
Nietrzymanie moczu (NTM) jest problemem powszechnym, dotyczącym statystycznie co czwartej kobiety i co ósmego mężczyzny. Dotyka nie tylko seniorów i osoby...
Nietrzymanie moczu (NTM) jest przypadłością, która częściej dotyka kobiet niż mężczyzn (statystycznie co czwartą kobietę i co ósmego mężczyznę). Przez wzgląd...
Wyrób chłonny powinien nie tylko chronić przed wilgocią, ale także zapewniać jak największy komfort użytkowania. Wiąże się to z odpowiednim dopasowaniem do...
Chociaż pieluchomajtki stanowią jeden z częstszych wyborów osób ze średnim i ciężkim (a także bardzo ciężkim) nietrzymaniem moczu, nie jest to jedyny typ...
Pieluchomajtki stanowią jeden z najczęściej wybieranych wyrobów chłonnych, zwłaszcza dla osób ze średnim, ciężkim i bardzo ciężkim nietrzymaniem moczu. Nie...
Komentarze
Witam mam 29 Lat coś dziwnego ostatnio się dzieje z moim oddawaniem moczu strumień nie jest jednolity aż do końca tylko może powiedzieć że się rozczelnia pod czasami i część moczu leci do dołu zamiast normalnie, mam tak od niedawna zobaczyłem że ostatnio coraz częściej oddaje mocz.
Replied by: Joanna On 2024-01-03
Nie miałem zatrzymania oddawania moczu od 5mies,lecz jestem pełen obaw,że bez operacji TURP nie obejdzie się.
Replied by: Joanna On 2022-12-30
Co może oznaczać wynik PSA całkowity 17,914 ng/mL u mężczyzny 60 lat. Ponadto monocyty (MON%) są podwyższone i wynoszą 11,7% ?
Replied by: Joanna On 2022-12-12
Powiększona prostata 3,59x5,60x3,64cm, obj. 38,22ml czy to bardzo zły wynik?
Replied by: Joanna On 2022-05-17
Mam 27 lat, w ostatnich dwóch miesiącach zauważyłem pojawienie się delikatnego nietrzymania moczu. Są to małe, jednakże odczuwalne ilości śluzu/moczu - kolor bezbarwny ale zapach wskazujący na mocz. Czy to może być objaw prostaty? Innych objawów nie mam, posiew moczu w kierunku bakterii i grzybów dał wynik jałowy.
Replied by: Joanna On 2022-03-17
CZY PO OPERACJI PROSTATY MOZLIWY JEST BRAK WZWODU?
Replied by: Joanna On 2022-03-14
Witam. Mój tata ma 62 lata. od dłuższego czasu skarżył się na bóle kręgosłupa. Kiedy leży i siedzi nic go nie boli. Jedynie jak chodzi bolą go jak by mięśnie łydek... Miał robione badania pod kątem zwapnienia żył, nic nie wyszło. Lekarz tylko wspomniał, że może mieć raka prostaty i musi zrobić badania. Do jakiego lekarza się udać i jakie zrobić badania ?
Replied by: Joanna On 2021-07-05
Mam 36 l i wszystko wskazuje że mimo młodego wieku mam prostotę od 2/3lat. Czy to mozliwe??
Replied by: Joanna On 2021-05-24
Dziękuję za ten artykuł! Długo szukałem czegoś tak naprawdę dobrego! Świetny artykuł - gratuluję.
Zadaj pytanie lub napisz komentarz